کام همگان باد روا، کام شما نه
کام همگان باد روا، کام شما نه!
ایام همه خرم و ایام شما نه!
زان گونه عبوس اید که گویی می ی نوروز
در جام همه ریزد و در جام شما نه!
وآنگونه شب اندوده، که، با صبح بهاری
شام همگان می گذرد، شام شما نه!
و انگار که خورشید بهارانه ی ایران
بر بام همه تابد و بر بام شما نه!
ای مرگ پرستان! بپژوهیدم و دیدم
هر دین به خدا ره برد، اسلام شما نه!
قهقاه بهاران به سوی خلق، به شا باش
پیغام خدا آرد و پیغام شما نه!
ای جز دگر آزاری ی انعام شمایان
مایان همه را عیدی و انعام شما نه!
از عشق و جمال اید چنان دور که گویی
مام همگان زن بود و مام شما نه!
و آن سان چغر آمد دل تان کز تف دانش
خام همگان پخته شود، خام شما نه!
وین زلزله کز علم در ارکان خرافه ست
خواب همه آشوبد و آرام شما نه!
وین صاعقه در پرده ی اوهام جهانی
زد آتش و در پرده ی اوهام شما نه!
و آنگه، ز دوای خرد و عاطفه، درمان
سرسام جهان دارد و سرسام شما نه!
سنجیدم و دیدم که نشانی ز تکامل
احکام نرون دارد و احکام شما نه!
وندر حق فرهنگ هنرپرور ایران
اکرام عمر دیدم و اکرام شما نه!
وین قافله ی پیشرو دانش و فرهنگ
از گام همه برخورد، از گام شما نه!
ای معنی ی "آمال"، شما را، نه جز "آلام"
کام همگان باد روا، کام شما نه!
وی دین شما دین "الم": زان که، به تصریح
جز "میم" پسایند "الف لام" شما نه!
وی جز الم، البته الم تا دگران راست
سر چشمه ی انگیزش و الهام شما نه!
شادی گهر ماست، که ما جان بهاریم
ای "ملت گریه" به جز انعام شما نه!
ما، همچو گل، از خنده ی خود سر به در آریم
بر کام خدا، نز قبل کام شما، نه!
وین گونه، در این عید، رمان آهوی امید
رام همه ی ماست، ولی رام شما نه!
ای عام شما، در بدی و دد صفتی، خاص
وی خاص شما نیک تر از عام شما نه!
پوشید عبا، زیرا پوشاک بشر را
اندام همه زیبد و اندام شما نه!
ای مردم ما را به جز اندیشه و دانش
بیرون شدی از مهلکه ی دام شما نه!
بس مدرسه، هر سوی، به سرتاسر ایران
وا باد، ولی مکتب اوهام شما نه!
بادا که، به بازار جهان، دکه ی هر دین
واماند و دکانک اصنام شما نه!
ای تا، به سیاست، کسی اعدام نگردد
تدبیر سیاسی به جز اعدام شما نه!
گر بخشش خصمان خدا خواهم از خلق
نام همه شان می برم و نام شما نه!
یعنی که سرانجام همه خلقان نیکو
خواهم، به سرانجام، و سرانجام شما نه!
ای، از پس خون دل ما، نوشی جز مرگ
از بهر دل خون دل آشام شما نه!
بادا که- به نامیزد- فردای رهایی
فرجام همه باشد و فرجام شما نه!
اسماعیل خویی
