کام همگان باد روا، کام شما نه

کام همگان باد روا، کام شما نه!
ایام همه خرم و ایام شما نه!

زان گونه عبوس اید که گویی می ی نوروز
در جام همه ریزد و در جام شما نه!

وآنگونه شب اندوده، که، با صبح بهاری
شام همگان می گذرد، شام شما نه!

و انگار که خورشید بهارانه ی ایران
بر بام همه تابد و بر بام شما نه!

ای مرگ پرستان! بپژوهیدم و دیدم
هر دین به خدا ره برد، اسلام شما نه!

قهقاه بهاران به سوی خلق، به شا باش
پیغام خدا آرد و پیغام شما نه!

ای جز دگر آزاری ی انعام شمایان
مایان همه را عیدی و انعام شما نه!

از عشق و جمال اید چنان دور که گویی
مام همگان زن بود و مام شما نه!

و آن سان چغر آمد دل تان کز تف دانش
خام همگان پخته شود، خام شما نه!

وین زلزله کز علم در ارکان خرافه ست
خواب همه آشوبد و آرام شما نه!

وین صاعقه در پرده ی اوهام جهانی
زد آتش و در پرده ی اوهام شما نه!

و آنگه، ز دوای خرد و عاطفه، درمان
سرسام جهان دارد و سرسام شما نه!

سنجیدم و دیدم که نشانی ز تکامل
احکام نرون دارد و احکام شما نه!

وندر حق فرهنگ هنرپرور ایران
اکرام عمر دیدم و اکرام شما نه!

وین قافله ی پیشرو دانش و فرهنگ
از گام همه برخورد، از گام شما نه!

ای معنی ی "آمال"، شما را، نه جز "آلام"
کام همگان باد روا، کام شما نه!

وی دین شما دین "الم": زان که، به تصریح
جز "میم" پسایند "الف لام" شما نه!

وی جز الم، البته الم تا دگران راست
سر چشمه ی انگیزش و الهام شما نه!

شادی گهر ماست، که ما جان بهاریم
ای "ملت گریه" به جز انعام شما نه!

ما، همچو گل، از خنده ی خود سر به در آریم
بر کام خدا، نز قبل کام شما، نه!

وین گونه، در این عید، رمان آهوی امید
رام همه ی ماست، ولی رام شما نه!

ای عام شما، در بدی و دد صفتی، خاص
وی خاص شما نیک تر از عام شما نه!

پوشید عبا، زیرا پوشاک بشر را
اندام همه زیبد و اندام شما نه!

ای مردم ما را به جز اندیشه و دانش
بیرون شدی از مهلکه ی دام شما نه!

بس مدرسه، هر سوی، به سرتاسر ایران
وا باد، ولی مکتب اوهام شما نه!

بادا که، به بازار جهان، دکه ی هر دین
واماند و دکانک اصنام شما نه!

ای تا، به سیاست، کسی اعدام نگردد
تدبیر سیاسی به جز اعدام شما نه!

گر بخشش خصمان خدا خواهم از خلق
نام همه شان می برم و نام شما نه!

یعنی که سرانجام همه خلقان نیکو
خواهم، به سرانجام، و سرانجام شما نه!

ای، از پس خون دل ما، نوشی جز مرگ
از بهر دل خون دل آشام شما نه!

بادا که- به نامیزد- فردای رهایی
فرجام همه باشد و فرجام شما نه!

اسماعیل خویی

چنین می‌گفت در پشت تریبون یک نماینده

«و بهتر می‌شود باز از گذشته حال آینده»
چنین می‌گفت در پشتِ تریبون یک نماینده

و خیلی جدی از آینده و امید صحبت کرد
به‌حدی جدی و محکم، که جر خوردیم از خنده

افق‌ها می‌شود روشن ز اظهارات مسئولان
گزارش‌ها، سرایش‌ها، خبرهای پراکنده

کماکان دورۀ تدبیر و امید است و می‌بینی
چه ریشی می‌خورد شانه، چه پشمی می‌شود کنده

همان وضع و همان حال است، قدری بدتر از سابق
همان آش و همان کاسه، همان گاز و همان دنده

به هرکس لقمه‌نانی می‌رسد از سفره بیش و کم
یکی از استرس خالی، یکی از خالی آکنده

یکی از کورس جا مانده، یکی در بورس جا کرده
یکی از حال نومید و یکی دنبال آینده

خلایق مرغ‌های منطق‌الطیرند در تشبیه
یکی چون بچۀ قرقی یکی چون مرغ پرکنده

یکی دکتر فلامینگو، یکی سردار بوقلمان
یکی طاووس خودمحور، یکی زاغ سرافکنده

قناری‌های اینِستا و طوطی‌های توییتر
پرستوها، که مشغولند در تکمیل پرونده...

سیاست کارِ از ما بهتران است، اقتصادش هم
نبودند این مقولات از تخصص‌های این بنده

ولیکن فی‌المثل بحث هنر را من رصد کردم
و دیدم هست اوضاعی بسامان و برازنده

همای از قله‌های سنتی قل می‌خورد پایین
تتلو می‌دهد بیرون کلیپ کرکر خنده

زمانی از بلندای بصیرت می‌زند نعره
فلانی شعر می‌گوید برایش داغ و کوبنده

یکی از شرق می‌بافد، یکی در غرب می‌لافد
یکی تگزاس می‌سازد، یکی دیگر فروشنده

از امرالله احمدجو اگر کاری نمی‌بینیم
چه غم داریم تا داریم پوران درخشنده

یکی هی می‌رود بیرون، یکی یکهو می‌آید تو
یکی مهناز افشار و یکی الهام چرخنده

یکی افشاگری می‌کرد از اوضاع مسئولان
به‌ظاهر مستند اما، پریشان و پراکنده

بدون یک گواهی از ستاد نهی از منکر
تمام ادعاهایش غلط بود و فریبنده

زدم توی دهانش محکم و گفتم اگر این است
چرا پس مانده‌ای اینجا، نمی‌گردی پناهنده

نشست و گریه کرد و از اراجیفش پشیمان شد
و خیلی هم تشکر کرد از این اقدام کوبنده

و بعد از منبعی آگاه نقلی کرد در کانال
که وضع مملکت عالی‌ست، شادابیم و سرزنده

هوا مطلوب خواهد شد، درآمد خوب خواهد شد
و خواهد شد وطن از شور و عشق و پول آکنده

اگر ایراد می‌بینید در ترکیب گیرنده‌ست
نباید دست زد فعلاً به تنظیم فرستنده

به پایان آمد این شعر و مزخرف همچنان باقی
همین ابیاتِ لق بود این میان سهم نگارنده

مضامین پرت و بی‌ربطند با هم، عذر می‌خواهم
قوافی نیز ایطاء جلی دارند، شرمنده

تمام و... یک سخن مانده‌، بیندازیم و بگریزیم
که حقاً حسن پایانی‌ست عالیقدر و ارزنده:

به روغن‌سوزی افتادیم ما، آقای راننده
بلی، هل می‌دهیم، اما تو هم بگذار در دنده

امید مهدی نژاد

این خاک به‌هم ریخته یک‌روز وطن بود

این گودیِ پُرخون‌شده یک‌روز "دهن" بود!
این "آه" -که دامان تو گیراد- "سخن" بود!

این پیرهن پاره که پودش همه نیش است
دیروز همین، مایه‌ی آسایشِ تن بود
برّ و برهوت است ،  همین دامنه روزی
از خونِ جوانانِ وطن، غرقِ چمن بود

امروز نمی‌یابم و فردا نتوان یافت
آن جنگلِ سروی که بر این خاکِ کهن بود

در این شبِ تاری، شرری نور نیفشاند
ابری که شبِ پیشترین، صاعقه‌زن بود

یک‌چند شکستیم به دل خارِ صبوری
ما هیچ نگفتیم که گفتن قدغن بود!

ای خواجه روا نیست که فردا بنویسند:
این خاکِ به‌هم ریخته یک‌روز وطن بود!

مرتضی لطفی

زندگی زیباست، امّا محو مرگ اندیشی ام

از نگاهی پایبند مکتب بی خویشی ام
زندگی زیباست، امّا محو مرگ اندیشی ام

"مخزن الأسرارم" و از غربت دنیا پرم
قصّه ها دارد غم دلتنگی و دل ریشی ام

تا به عکس دوستان زل می زنم، حس می کنم
گلّه های گرگ را در چشم های میشی ام

دور باطل می زنم دنبال "خویش" و سال هاست
با کسی مثل خودم در حسرت هم کیشی ام

کاش می شد فارغ از "خود" در کمال سادگی
عشق را مهمان کنم در کلبه ی درویشی ام...

حسن خسروی وقار

مرحمت کن چشم تر یا شعر تر پیدا کنم

راه دشوار است و باید همسفر پیدا کنم
عارفی صاحب دل و صاحب نظر پیدا کنم

جاده پر پیج و خم است و باید ازآن بگذرم
راه را با خوردن خون جگر پیدا کنم

هرکدام از همرهانم از مسیری رفته اند
کاش از حال رفیقانم خبر پیدا کنم

گرچه سرمست از شرابی سرخ و چندین ساله ام
باید از این می رفیقی کهنه تر پیدا کنم

چون که لطف شیخ و زاهد گاه هست و گاه نیست
می روم تا اینکه یاری معتبر پیدا کنم

بنده ی آنم که در محراب عشقش روز و شب
دست و پا گم میکنم تا بال و پر پیدا کنم

یارب از تردامنی ها خاطری دارم حزین
مرحمت کن چشم تر یا شعر تر پیدا کنم

نعیم رحیمی

در قفسه

نشسته‌اند هزاران کتاب در قفسه
زبون و ساکت و پر اضطراب در قفسه

یکی بزرگ‌تر از دیگران؛ قدیمی‌تر
ملقب‌اند به عالیجناب در قفسه

مراقبش دو سه گردن کلفت دور و برش
که تا تکان نخورد آب از آب در قفسه

خزانه‌دار عددهای دولتش شده‌اند
کتاب‌های درشت حساب در قفسه

کتاب‌های مقدس، کتاب‌های ملول
خزیده‌اند به کنج ثواب در قفسه

کتاب‌های اصول و فروع بیداری
نشسته‌اند همه گیج و خواب در قفسه

نشسته‌اند دو زانو کتاب‌های دعا
هزار وعده‌ی نامستجاب در قفسه

کتاب فلسفه با ژست عاقلانه‌ی پوچ
نشسته محکم و حاضر جواب در قفسه

کتاب شعر دهن بسته است و توی دلش
نخوانده مانده غزل‌های ناب در قفسه

کتابخانه‌ی تاریک و پرده‌های عبوس
هوای مرده‌ی بی‌آفتاب در قفسه

کبوتر دل دفترچه‌های خاطره، خون
شکسته بال و غریب و خراب در قفسه

کپک‌زده رد دندان به نان خشک خیال
کپک دمیده به بطری آب در قفسه

غروب، سکته و سیگار روشن شاعر
و رقص شعله و دود کباب در قفسه!

علی‌محمد مؤدب

این مثنوی حدیث پریشانی من است

این مثنوی حدیث پریشانی من است
بشنو که سوگنامه ی ویرانی من است

امشب نه اینکه شام غریبان گرفته ام
بلکه به یُمن آمدنت جان گرفته ام

گفتی غزل بگو غزلم، شور و حال مُرد
بعد از تو حس شعر، فنا شد، خیال مُرد

گفتم مرو که تیره شود زندگانیم
با رفتنت به خاک سیه می نشانیم

گفتی زمین مجال رسیدن نمی دهد
برچشم باز، فرصت دیدن نمی دهد

وقتی نقاب، محور یکرنگ بودن است
معیار مهر ورزیمان، سنگ بودن است

دیگر چه جای دلخوشی و عشق بازی است
اصلاً کدام احمق از این عشق راضی است

این عشق نیست، فاجعه ی قرن آهن است
من بودنی که عاقبتش نیست بودن است

حالا به حرفهای غریبت رسیده ام
فهمیده ام که خوبِ تو را بد شنیده ام

حق با تو بود، از غم غربت شکسته ام
بگذار صادقانه بگویم، که خسته ام

بیزارم از تمام رفیقان نارفیق
اینها چقدر فاصله دارند با رفیق

من را به ابتذال نبودن کشانده اند
روح مرا به مسند پوچی نشانده اند

تا این برادران ریاکار زنده اند
این گرگ سیرتانِ جفاکار زنده اند

یعقوب درد می کشد و کور می شود
یوسف همیشه وصله ی ناجور می شود

اینجا نقاب شیر به کفتار می زنند
منصور را هرآینه بر دار می زنند

اینجا کسی برای کسی، کس نمی شود
حتی عقاب درخور کرکس نمی شود

جایی که سهم مرگ بجز تازیانه نیست
حق با تو بود، ماندنمان عاقلانه نیست

ما می رویم، چون دلمان جای دیگر است
ما می رویم، هر که  بماند، مخیّر است

ما می رویم، گرچه زِ الطاف دوستان
بر جای جای پیکرمان زخم خنجر است

دلخوش نمی کنیم به عثمان و مذهبش
در دین ما ملاکِ مسلمان ابوذر است

ما می رویم، مقصدمان نامشخص است
هر جا رویم بی شک از این شهر بهتر است

از سادگیست گر به کسی تکیه کرده ایم
اینجا که گرگ، با سگ گله برادر است

ما می رویم، ماندنِ با درد فاجعه است
در عرف ما نشستن یک مرد فاجعه است

دیریست رفته اند امیران قافله
ما مانده ایم، قافله پیرانِ قافله

اینجا دگر چه باب من و پای لنگ نیست
باید شتاب کرد، مجالِ درنگ نیست

بر درب آفتاب پی باج می رویم
ما هم بدون بال به معراج می رویم

اسلام ولی‌محمدی

روی سرم کلاه گشادم چه راحت است

...در کوچه ای که نام جدیدش عدالت است
نام فروشگاه بزرگش صداقت است

اجناس آن به قیمت روز است و از قضا
جنسی که هیچ وقت ندارد، خجالت است

از این فروشگاه کلاهی خریده ام
روی سرم کلاه گشادم چه راحت است

بر سردرش نوشته: تمام فروشگاه
مال شما، نه مال من بی بضاعت است

البته گفته اند رییس عزیز آن
از مجریان طرح سهام عدالت است

بیگانه با سواد و کتاب است و گفته است:
در زندگی مطالعه دل غنیمت است!

حتی کتاب هدیه نگیرد چرا که او
طبعی کریم دارد و اهل مناعت است

سگ نه، شغال بوده و ما گربه دیده ایم
زیرا که اصل در ده ما بر برائت است

آن کس که می دود پی یک لقمه ی حلال
انگار قهرمان دو استقامت است

اهل تلاش باش که البته نسبی است
چیزی که مطلق است فقط استراحت است

بگذار دوستان پدر از ما در آورند
وقتی رفیق هست، به دشمن چه حاجت است

گفتم چقدر منتظر یار بوده ای؟
نالید و گفت، چار الی پنج ساعت است

آرام مثل بچه ی آدم نشسته ایم
غوغا چرا؟ عزیز من! اینجا صدا قط(ع) است

سیداکبر میرجعفری

منی که بار سفر بسته بودم از آغاز

منی که بار سفر بسته بودم از آغاز
نگاه خویش به در بسته بودم از آغاز

برای سرخی صورت به روی هر انگشت
حنای خون جگر بسته بودم از آغاز

منم شبیه ولیعهد شاه مغلوبی
که دل به مال پدر بسته بودم از آغاز

هنوز در عجبم که امیدوار چرا
به هندوانه ی دربسته بودم از آغاز

به دوستان خود آنقدر مطمئن بودم
که روی سینه سپر بسته بودم از آغاز

به خاطر نپریدن ملامتم نکنید
که من کبوتر پربسته بودم از آغاز

عجیب نیست که با مرگ زندگی کردم
به قتل عمر کمر بسته بودم از آغاز

اگر چه آخر این قصه بسته ام در را
چنین نمی شد اگر بسته بودم از آغاز

مجتبی خرسندی

دردا که در گلوی گذر پاسبان یکی‌ست!

چندین صدا شنیده‌ام اما دهان یکی‌ست!
گویا صدای نعره و بانگ اذان یکی‌ست!
‌
یک‌سوی بر یزید و دگرسوی بر حسین
خلقی گریستند ولی روضه‌خوان یکی‌ست!
‌
افسرده از مطالعه‌ی زهر و پادزهر
دیدم دو شیشه‌اند ولیکن دکان یکی‌ست!
‌
در عصر ظلم، ظلم و به دوران عدل، ظلم...
در کفر و دین مسافرم و ارمغان یکی‌ست!
‌
در گوش من مقایسه‌ی خیر و شر مخوان
چندین مجلّد است ولی داستان یکی‌ست!
‌
دزد طلا گریخت ولی دزد گیوه نه...
دردا که در گلوی گذر پاسبان یکی‌ست!
‌
در جنگ شیخ و شاه، فقط زخم سهم ماست
تیر از دو سوی می‌رود اما نشان یکی‌ست!
‌
اینک نگاه کن که نگویی: ندیده‌ام!
در کار ظلم بستن چشم و زبان یکی‌ست...
‌
آنجا که پشت گردن مظلوم می‌خورد
حدّ گناه تیغ و تماشاگران یکی‌ست!

حسین جنتی