بنده را معاف کنید

مخالفان، گره زلف یار صاف کنید
سرِ علی نفسی ترک اختلاف کنید

نقار و کرکری و انشعاب هم شد کار؟
اقل‌کم سر یک‌چیز ائتلاف کنید

کنار هم بنشینید و سر بیندازید
گزاره‌های سوا را به هم کلاف کنید

نخی ز دامن چین‌دارِ ماه برچینید
سر تریج قبای فلک سجاف کنید

لگد به بخت به اندازهٔ گلیم زنید
نزاع و جنگ به انگیزهٔ لحاف کنید

خدو به کاسهٔ آل‌سعود اندازید
به گرد خانهٔ دل خوش‌خوشک طواف کنید

نخست موعظتِ شیخ کم‌فروش این است:
چو یار صاف نماید، شما غلاف کنید

بلی، مدارک پرونده‌تان ندارد نقص
ولی شما خودتان نیز اعتراف کنید

اگر مطالبه‌کارِ عدالتید هنوز
نخست لعن به جریان انحراف کنید

به خط قرمز فتنه نگاه هم زشت است
مباد چوبِ سیاست در این شکاف کنید

نصیحت دومِ شیخ کم‌فروش این است:
که با مطالعه یک چیز اکتشاف کنید

شب زفاف کم از صبح پادشاهی نیست
شب مطالعه را هم به آن اضاف کنید

علوم غربیه را ترجمان کنید و سپس
به علم بومیه با غربیان مصاف کنید

به جان دوست که چیزی نمی‌دهید ز دست
اگر که دادهٔ همراه را هم آف کنید

نه هر شیارِ فرورفته‌ای رهی به دهی‌ست
نگاهی از سر عبرت به عمق ناف کنید

هزار نکتهٔ باریک‌تر ز مو اینجاست
به شرط آن‌که ندزدید، انکشاف کنید

دوای رخوتِ هنگام صبح دانی چیست؟
که قربِ آخر شب یک نخود شیاف کنید

زغال خوب و رفیق بد و نیاز شدید
شبی خوش است، الی صبحدم خلاف کنید

حضور خلوت انس است و دوستان بعله
ولی برای خدا بنده را معاف کنید

امید مهدی‌نژاد

فیش فیش

باز افکنده به جان ملتی تشویش، فیش
صحبت از هر چیز هست اما سخن از فیش، بیش

ریش الزاماً نشان دین نباشد فی‌المثل
می‌گذارد یک مدیر مصلحت‌اندیش، ریش

پینه بر پیشانی و تسبیح می‌گیرد به دست
ظاهراً در ظاهر افتاده‌ست از درویش، پیش

لیک با دزدان بیت‌المال هم‌آخور شده
می‌خورد حق و حقوق ملتی را پیش‌پیش

فیش او اندازه ی یک برج فرمانیه‌اش
فیش من قدر خرید نیم کیلو کیشمیش

می‌دهد داد سخن از جنگ نرم اما خودش
می‌گذارد روی بام خانه ی خود شیش! دیش

مرحبا بر خاندان صرفه‌جوی این مدیر:
پول بیت‌المال در جیب و ... خط تجریش ـ کیش

هفت بادیگارد دورش را احاطه کرده‌اند
دائم از بی‌سیم‌شان آید صدای فیش‌فیش

هیچ‌ فردی هم ندارد حق فحص و پرس‌وجو
می‌زند بر هر کسی کرده‌ست از او تفتیش، نیش

می‌کُند با ریش و پینه زیر و رو ایمان خلق
گوییا بسته ست بر هر تار ریش خویش، خیش

مهدی پرنیان

ننم هست

نقیضه ای بر شعر خانم سیده‌تکتم حسینی:

"نشسته برف پیری بر سر تو دلم می خواست تا باران بگیرد
تنت از خستگی خرد و خمیر است بیا تا خانه بوی نان بگیرد"
::
نشسته دود منقل بر سر او دعا کردم مگر باران بگیرد
تمام هیکلش را بو گرفته، الهی درد بی درمان بگیرد

به او گفتند جنس تو خراب است، خدایی این یکی در او اثر کرد
همان دم بار و بندیل سفر بست گمانم رفت از کرمان بگیرد

برو آنجا که نادر رفت روزی، برو آنجا که دیگر برنگردی
الهی گور کن قبر تو را زود، به جای خاک با سیمان بگیرد

اگر چه گوشه گیر و بی پناهی رفیق منقلی بسیار داری
خودت گفتی به من امکان ندارد دل معتاد در ایران بگیرد

خدا را شکر اگر امروز غم هست ننم هست و ننم هست و ننم هست
وگر نه با وجود تو محال است که این خانه کمی سامان بگیرد

حسن بشتاب

خشکل نبوده‌ای که بدانی چه می‌کشم

هم خواستگار دختر همسایه مهوشم
هم از فشار عشق شراره در آتشم

تیر شماره سمت تو پرتاب می‌کنم
ابرو کمان! ستاره بخوان؛ بنده آرشم

هر روز صبح بعد ملاقات عاطفه
بی‌اختیار خیره به عکس پری‌وشم

این برج، تا نتیجه‌ی کنکور آرزو
روشن شود، مدام توی سایت سنجشم

بیچاره آن کسی که در افسوس یک زن است
بیچاره‌تر منم که در افسوس این شِشم

سارا، سحر، فرشته، مونا، نازنین، ندا
امّا چه سود؟ رام نشد نفس سرکشم

بابای قلچماق عسل قهوه‌خانه داشت
دود دوسیب بود که می‌رفت در شُشم

معتاد شد غزاله‌ی طفلک از اشتیاق
می‌گفت: «عاقبت به "وشال" تو "می‌رشم"»

با لاله باغ رفتم و (سانسور)

تنها سلاح گرم سمیرا نگاه بود
هی تیر می‌کشد تن پر تیر و ترکشم

عشقم ترانه بود؟ غزل بود؟ نغمه بود؟
دنبال حل مسئله‌ام، غرق کاوشم

پایان این مسیر به الهام می‌رسد
با این امید عازم وادی تالشم

حالا که جای بیست نفر شادی آمده
با شیطنت گذاشته سر روی بالشم

شیرینی شراب لبش شور می‌شود
این جام سرخ را اگر آهسته سرکشم

گفتم شراب... مست شدم، ارغوان! بیا
انگور قرمزم! بغلت مثل کشمشم

تاج‌الملوک، (سانسور)
هر روز با برادر او در کشاکشم

از بعد آن شبی که مرا برد در اتاق...
... ول کن؛ فقط بدان دو سه ماهی‌ست ناخوشم

احساس درد می‌کنم از چند ناحیه
"خشکل نبوده‌ای که بدانی چه می‌کشم"

"با عقل آب عشق به یک جو نمی‌رود"
از فاضلاب لوله به حمام می‌کشم

حامد تجری

کلید گره‌گشا

سهل است که استان بکنی یک شبه ده را
با آتش کبریت کنی آب زره را

از پیچ و خم گردنه‌ی پر مهِ حیران
با بادبزن محو کنی توده ی مه را

کاری کنی از قحط بزه قشر بزهکار
یک عمر بگردند و نیابند بزه را

آن گونه شود عدل فراگیر که مردم
از هم نشناسند پس از این که و مه را

یا طبق یکی از نسخ خطی نایاب
از هم نشناسند پس از این مه و که را

با تیر و کمان آرش اگر زنده شود باز
جرئت نکند لمس کند مرکز زه را

طوری بشود فخر کند دانش امروز
بشکافی اگر جای اتم هسته‌ی به را

از گوجه به رب می رسد آدم نه به انگور
در دیگ بجوشاند اگر گوجه‌ی له را

از قفل گذشتیم، بماند، که نشد باز
حاشا که کلید تو کند باز گره را

ناصر فیض

عشق مشعشع

 یک‌بار دگر آمد و شد حسن تو مطلع
حسنی که رسیده‌ست به ته تا خود مقطع

چون تشت که در آن رود از چکه‌ی لوله
یا بشکه که در آن رود از نشتی منبع

مظروف تو گنجایش مظروف مرا ظرف
در شعشه‌ات غرق شدم نور مشعشع

ماییم دو جسمی که چپیدم به یک روح
چون لوزی پنهان شده در خیک مربع

هستیم دو مضمون نه به صورت که به معنا
تو شعر بلا‌وزنی و من نثر مسجع

شد عقل ز دستم چه بگویم که به آغل
افتاد مسیرم، به لبم مع مع و بع بع

گویند رفیقان که شدی چون بز اخفش
بز نیست فقط آنکه چریده‌ست به مرتع

گویا سند صحبتشان هست کتابی
از قرن یکم با قلم ابن مقفع

من هیچ ندانم که خودم جامه دریدم
یا جامه کن تحفه مرا کرد مخلع

چون آتش عریان زغالم بنما رخ
تریاک پریچهره‌ی در  جلد مشمع!

حتی صنما کرده رها جور و جفا را
اوقات مرا کم بشو ای دوست مصدع

دیری‌ست که مشق من بیچاره فغان است
از بسکه جزع کرده دلم گشته مفزع!

سعدی نتواند که چنین شعر بگوید
اینگونه مقفا که نگردیده مصنع

واویلا لیلا! انا مجنون و اَحِبّک
تقدیم تو باد این غزل چرت ملمع!

سیدجواد میرصفی

ادبیات چاله‌میدان

زیر تا روی قهوه خانه‌ی ما
چیزهایی خفن شده جاساز
چیزهایی خفن که با آنها
پدرم داشت دعوی اعجاز

عید آن سال، قهوه خانه‌ی ما
شاهد اتفاق تلخی بود
پدرم سنگ کوب کرد از بس
توی چایش نبات و تلخی بود

پدرم ذره ذره هر چه که داشت
ریخت در شیشه‌ی سرنگ آرام
سال هفتاد و هشت زندان رفت
سال هشتاد و هشت شد اعدام

پدرم کنج جوب کوچه‌ی‌مان
بی نیاز از تمام لغزش‌ها
جلبکی بود و لای‌روبی شد
در سرآغاز فصل رویش‌ها

توی بند خراب ساقی‌ها
پدرم اعتبار زندان بود
پدر لات من به تنهایی
ادبیات چاله میدان‌بود

سیدجواد میرصفی

روی دیگر سکه

آدمی هرگز دلش اینقدر می لرزید؟! نه
اینهمه آدم به آدم عشق می ورزید؟! نه

هر که هرکس را که رد می شد بغل می کرد؟! نه
یا که هر که هر که را می دید می بوسید؟! نه

هیچ قومی مثل ما در طول تاریخ این همه
با دلش ور رفت؟ با احساس خود لاسید؟! نه

هیچکس مثل من و تو هر مرض را عشق خواند؟
یا که بد بختیش را لطف خدا نامید؟! نه

ملتی داری سراغ اینطور بی چون و چرا
چشم بسته کرده باشد هر چه را تایید؟! نه

اصلا از هر مرجع تقلید می خواهی بپرس
عاقل از نادان خدایی می کند تقلید؟! نه

پس چه طوری "ای برادر تو همه اندیشه ای"؟
خر لگد زد پای استدلالیون لنگید؟! نه

این همه انگشت ما خاراند آیا پشت ما
واقعا خاراند آنجا را که می خارید؟! نه

هیچکس این روزها در جای خود آرام نیست
واقعا چیزی زمین را می کند تهدید؟! نه

این همه از آسمان بارید بر روی زمین
از زمین یک مرتبه بر آسمان بارید؟! نه

فرض کن دوزاری ما دیر می افتد، مگر
خواجه روی دیگر این سکه را هم دید؟! نه

با دو تا قفلی که خورده بر توالت های شهر
امنیت شد برقرار و قائله خوابید؟! نه

گوش ها را می توان پیچاند اما بی صدا
می توان پیچاند، وقتی که صدا پیچید؟! نه

این همه رنگ شما ساعت به ساعت شد عوض
اندکی دنیا کند تغییر می میرید؟! نه

بی بهاران هیچ لطفی دارد آیا روزگار؟
لذتی دارد بدون سبزه آیا عید؟! نه

در دل بستان اگر می مرد شوق زندگی
گل جوان می شد؟ درختی سبز می پوشید؟! نه

شیخ را گفتم چرا اینقدر می پایی مرا؟
هیچ معلوم است دنبال چه می گردید؟! نه

نکته سنجی گفت پاییدن همان پایندگی است
گر نمی پایید تا امروز می پایید؟! نه

"یا سخن دانسته گو ای مرد عاقل یا خفه"
این همه گفتی کسی حرف تو را فهمید؟! نه

رحیم رسولی

کارمند زرنگ

کارمندم، آرزوی خانه‌داری می‌کنم
زندگی در مجتمع‌های اجاری می‌کنم!

ساکنم در خانه‌ای که می‌توانی بشنوی
از هزاران فرسخی هر شب چه کاری می‌کنم

شب به شب تو با جنیفر می‌کشی خود را و من
گوش بر آهنگ‌های افتخاری می‌کنم!

کارمند دولتم یعنی که از کار خودم
کارهای بهتری وقت اداری می‌کنم

لای پوشه یک تراول بود، با تردید مرد
گفت کاری می‌کنی؟ گفتم که آری! می‌کنم

کله‌اش را من نخوردم، گاه اما صبح زود
از رییس قسمت خود پاچه‌خواری می‌کنم

تا نشستم لحظه‌ای را داخل ماشین او
روشنم شد بنده دائم خر سواری می‌کنم!

از خجالت می‌کنم از آشنایانم فرار
گفته‌ام رانندگی با یک فراری می‌کنم

دارد امکانات خوبی مثل بوق و صندلی
روی گاز و ترمزش هم پافشاری می‌کنم!

روی دست‌اندازها خانم جنینش سقط شد
من دعایش را به جان شهرداری می‌کنم

بچه شیرین است و بنده قند خون دارم، اگر
دیده‌ای دائم فرار از بچه‌داری می‌کنم

زیر بار زندگی زاییده‌ام ای روزگار
مردم اما مثل زن‌ها بارداری می‌کنم

لقمه‌ای نان می‌رسد روزی اگر حس می‌کنم
با خودم انگار دارم روزه‌خواری می‌کنم

تا رفیقانم حسابم را بپردازند، هی
دست در جیب عقب، بالا، کناری می‌کنم!

با حساب بانکی پر هم نکرده هیچ‌کس
کارهایی را که من با یک هزاری می‌کنم!

محمد رفیعی

وارثان وحی

ما وارثان وحی و تنزیلیم
عاشق‎ترین مردان این ایلیم

مردم تمام از نسل قابیلند
ما چند تا، فرزند هابیلیم

آن دیگران ناز و ادا دارند
ما بی قر و اطوار و قنبیلیم

در بین ما یک عده هم هستند...
این روزها مشغول تعدیلیم

در این دویدنها رسیدن نیست
عمری است ما روی تِرِدمیلیم

آخر کجا می‎آیی آقا جان؟
بگذار، ما مشغول تحلیلیم

دنیا به کام قوم دجال است
ما هم که با دجال فامیلیم

درس "پیام نور"تان از دور
خوب است، ما مشتاق تحصیلیم

آقا، شما تفسیر قرآنید
البته ما قائل به تاویلیم

نه عالم احکام قرآنیم
نه عامل تورات و انجیلیم

گفتند: شرط راستی، مستی‎است
ما هم که ذاتا مست و پاتیلیم

در کل، زمین مصر است و این مردم
یاران فرعونند و ما نیلیم

اینها اگر کرم‎اند، ما ماریم
آنها اگر مورند، ما فیلیم

فیلیم در نطع سخن امّا
وقت عمل طیرا ابابیلیم

در حفظ ما باید به جدّ کوشید
ما نقطه‌ی حسّاس آشیلیم

"آدم شدن" یک ایده‎ی نوپاست
ما هم نهادی تازه تشکیلیم

سیصد نفر "آدم" که شوخی نیست
مستلزم تغییر و تبدیلیم

تعجیل، کلا کار شیطان است
اصلا چرا مشتاق تعجیلیم؟

وقتش که شد، آن وقت می‎گوییم:
آقا بیا کم کم که تکمیلیم

وقت عمل هم می‎رسد امّا
فعلا به فکر حفظ و ترتیلیم

آخر چطوری حرف حق؟ وقتی
مشغول ذکر و ورد و تهلیلیم

ما با همین حالت که می‎بینید
مستوجب تشویق و تجلیلیم

صندوق عهد و رای اگر باشد
یاران داوود و سموئیلیم

توی صف عشاقتان از صبح
ما صاحبان ساک و زنبیلیم

بعضی به نامت، بارشان شد بار
ما تازه فکر بار و بندیلیم

کار غنایم را به ما بسپار
چون خبره در تقسیم و تحویلیم

باد هوا خوردن که ممکن نیست
آخر مگر ماها حواصیلیم
::
گفتند: روز جمعه می‎آیی
ما روزهای جمعه تعطیلیم...

ابوالفضل زرویی نصرآباد